Rozsądek podpowiada, żeby na każde wyjście w góry zaopatrzyć się w kurtkę ochronną, a już z pewnością w góry tak zmienne pogodowo jak nasze Tatry. I tu nasuwa się pytanie: jaką? Odpowiedź jest prosta – oczywiście taką, która wyposażona jest w membranę, a ściślej w odpowiedni laminat, czyli specjalną powłokę, która będąc wodoodporna, pozwala równocześnie przepuszczać na zewnątrz parę wodną, czyli umożliwia naszej skórze „oddychanie”.
Zadaniem takiej kurtki nie jest ochrona termiczna, gdyż te z membraną nie grzeją, zapobiegają jednak utracie ciepła. Mają nas chronić przed wiatrem, deszczem czy śniegiem, ale też przed naszą własną wilgocią – to właśnie nazywamy oddychalnością. Do tego służy membrana, gdyż przed deszczem czy śniegiem doskonale chroniłby nas zwykły foliowy płaszczyk.
Na co należy zwracać uwagę przy wyborze, jakimi parametrami się kierować? W odpowiedzi na te podstawowe pytania przygotowaliśmy przegląd porównawczy, skupiając się na kurtkach technicznych, tzn. przeznaczonych do bardziej zaawansowanej aktywności górskiej, jaką jest wspinaczka czy wielodniowe wysokogórskie wyprawy.
Membrana zbudowana jest z mikroporów – znacznie mniejszych od kropli wody, która nie jest w stanie się przez nie przedostać, a równocześnie większych niż cząsteczki pary wodnej produkowanej przez nasz organizm. I te dwa parametry membrany odpowiadają za wodoodporność i oddychalność – kluczowe właściwości tej powłoki, a właściwie całego laminatu, którego integralną częścią jest taka membrana. Nie będziemy tu opisywać szczegółowo rodzajów laminatu (2-, 2,5- czy 3-warstwowych), warto wiedzieć, że kurtki techniczne, na których skupia się nasz przegląd, mają najczęściej budowę 3-warstwową, membrana tworzy w nich jednolitą całość zespoloną z tkaniną zewnętrzną oraz wewnętrzną podszewką, uzyskując dużą wytrzymałość.
Co prawda do najbardziej rozpowszechnionych wśród producentów kurtek (co widać również w wybranych modelach prezentowanych w przeglądzie) należą membrany marki Gore-tex, jednak warto wiedzieć, że na rynku dostępny jest szereg innych, trzeba więc przeanalizować różne parametry, a także sprawdzić „organoleptycznie”, jak dany model swoim krojem i rozmiarem pasuje do naszej sylwetki – po prostu przymierzyć konkretną kurtkę.
Czym więc kierować się przy zakupie? Na pewno marką producenta kurtki. Każda wiodąca marka, z wieloletnim doświadczeniem w produkcji odzieży outdoorowej z pewnością użyje membrany o dobrych właściwościach. Często mają one swoje własne rozwiązania technologiczne, np. Dry Vent, Dermizax, Power-Tex, eVent, Sympatex, NanoPro, DRYtech i jeszcze kilka innych. Topowe membrany różnych marek tylko nieznacznie różnią się od siebie.
Tak po koleżeńsku przestrzegamy przed zakupem tanich produktów nieznanego producenta, o niebywałych parametrach, bo zamiast wodoodpornej możemy dostać kurtkę wodoszczelną, która całkowicie wyeliminuje jakąkolwiek realną oddychalność. Tu należy zwrócić uwagę, że dobre oddychanie naszej skórze zapewni wyłącznie prawidłowy komplet odzieży, tzn. że pod kurtką musimy mieć również termoaktywną bieliznę oraz pozostałe elementy naszego ubrania.
Wodoodporność podawana jest tradycyjnie w milimetrach słupa wody. Dolną granicą stanowi 10 000 mm H2O, powyżej niej tkanina uzyskuje pełną wodoodporność, choć bywają kurtki, w których wodoodporność sięga nawet 30 000 mm. Dlatego też niektórzy producenci rezygnują z podawania tego parametru, używając określeń typu „pełna” czy „całkowita”.
Oddychalność (paroprzepuszczalność) natomiast opisują dwa parametry – liczba gramów wody, która w ciągu doby przedostanie się przez membranę o powierzchni 1 metra kwadratowego (im wyższa, tym lepiej, a granicą „dobrej” oddychalności jest 10 000 g/m2/24 h), oraz tzw. RET, czyli współczynnik oporu parowania (im mniejszy, tym lepiej, dla dobrze oddychających membran wynosi on w granicach 3-8). Do interpretacji parametru RET pomocny może być opis poniżej:
Dwa najważniejsze parametry, które zostały tu opisane, nie wyczerpują tematu. Niemniej istotny jest odpowiedni krój. Dziś dominują kurtki relatywnie krótkie, wydłużone z tyłu, dla lepszej ochrony pleców, i dopasowane do naszej sylwetki. Ale nie znaczy to, że mają być obcisłe, gdyż oprócz bielizny termoaktywnej możemy chcieć założyć pod kurtkę warstwę docieplającą, np. primaloft, sweterek puchowy czy kamizelkę. Niezbędne są również regulowane mankiety i ściągacze (u dołu i ewentualnie w pasie). Elementy dopełniające we wszechstronnych kurtkach technicznych to fartuch śnieżny, który lepiej ochroni nas przy torowaniu w głębokim śniegu i zapobiega podwiewaniu kurtki, oraz regulowane wywietrzniki pod pachami.
Na szczególną uwagę w kurtkach technicznych zasługuje kaptur. Jego podstawową rolą jest ochrona głowy, ale tak żeby równocześnie nie przeszkadzał nam podczas aktywności. Oprócz standardowego ściągacza powinien mieć regulowaną objętość (wysokość, szerokość), szczególnie podczas wspinaczki czy skialpinizmu, aby łatwo dał się założyć na kask (bo pod kaskiem zwykle mamy komin, kominiarkę bądź kaptur odzieży wewnętrznej). Ważne jest również, aby kaptur „obracał się” wraz z głową, nie ograniczając nam widoczności. Bardzo praktyczny jest niewielki, lecz usztywniony daszek chroniący twarz przed wodą, a w ciężkich warunkach pogodowych (zacinający deszcz czy śnieg) doskonale sprawdzi się podwyższona garda łącząca się z kapturem. Dlatego też w kurtkach technicznych mają zastosowanie kaptury zintegrowane, a nie odpinane czy chowane w kołnierz.
Decydując się na zakup nowej kurtki, warto dobrze przeanalizować nasze doświadczenia z dotychczas używaną. Ile lat nam służyła, co było w niej dobre, a co nie, jak się „nosiła”? Czy brakowało kieszeni na dokumenty, zapasowe rękawiczki bądź miejsca w tych istniejących? Czy położenie kieszeni było ok np. w stosunku do uprzęży, pasków plecaka? Jak spisywała się tkanina, z której była uszyta (i w jakim stanie jest po okresie dotychczasowego użytkowania)? Czy nasza kurtka nie ciągnęła się przy podnoszeniu rąk (za co odpowiedzialny jest właściwy krój i wszycie rękawów z odpowiednim luzem)? Jak spisywał się kaptur, czy miał dobrą regulację, czy nie ograniczał widoczności, zsuwając się często na oczy bądź przy obracaniu głowy?
Uwaga, którą warto podkreślić, pomimo jej oczywistości – każda kurtka techniczna, niezależnie od modelu i zastosowania, powinna mieć podklejone szwy oraz wodoodporne zamki odsuwane zarówno z góry, jak i od dołu, i wykończone pod brodą miękkim materiałem eliminującym ocieranie brody! Radzimy też sprawdzić, czy wszystkie zamki możemy obsłużyć w grubych rękawiczkach.
Warto także zwrócić uwagę na innowacje materiałowe, np. zastosowanie wstawek z laminatów opartych na tkaninie zewnętrznej z dodatkiem włókien rozciągliwych, które poprawiają jej dopasowanie. Czy też dodatkowe wzmocnienia wykonywane z tkanin o większej wytrzymałości w miejscach szczególnie obciążonych, jak łokcie czy ramiona I na koniec – ponieważ jest to zakup co najmniej na kilka lat, kurtka musi się wam podobać!
ALTITUDE PETZL
Rekordowo lekka i zwarta uprząż do alpinizmu i skialpinizmu. Tylko 150 g (S/M). Łatwa do założenia nawet z nartami czy rakami na nogach – bez odrywania nóg od podłoża. Opływowy design i minimalistyczna konstrukcja WIREFRAME Technology. Regulacja klamrą DoubleBack Light, łatwa w obsłudze, nawet w rękawiczkach. W transporcie, w pokrowcu zajmuje minimum miejsca. Możliwość dodania akcesoriów:
RIDE PETZL
Ultralekki i bardzo zwarty czekan RIDE jest idealnym towarzyszem do skialpinizmu lub turystyki lodowcowej. Nie czuje się jego ciężaru. Bardzo techniczny: głowica ze stali o takich samych parametrach jak w czekanach klasycznych. Ostrze zwężające się do 3 mm i wygięte stylisko z fabrycznym karbowaniem dla pewnego uchwytu w ręce zapewniają dobre wbijanie. Bardzo lekki: tylko 240 g. Zwarty: 45 cm długości i skośny grot – może być włożony do plecaka, bez ryzyka jego uszkodzenia.
LEOPARD FL PETZL
Bardzo lekkie raki wykonane z aluminium (para waży tylko 360 g), z mocowaniem Flexlock. Przeznaczone do podejść w zaśnieżonym terenie, na miękkim śniegu. Bardzo zwarte: system miękkiego połączenia CORD-TEC optymalizuje objętość raków schowanych w pokrowcu (dostarczonym z rakami), by zajmowały niewiele miejsca podczas transportu. System Flexlock jest dostosowany do butów turystycznych i podejściowych, bez wycięć z tyłu i z przodu. Regulacja bez użycia narzędzi.
Shield Boots – nowe botki od Cumulusa – idealne dopełnienie sprzętu na zimowe wyprawy!
Cumulus zaprojektował botki puchowe, które świetnie spiszą się w ekstremalnych warunkach górskich. Shield Boots uszyte zostały z wodoszczelnej tkaniny Pertex Quantum Pro na zewnątrz oraz oddychającej tkaniny Pertex Quantum wewnątrz. Botki nie są przeszywane na wylot – zastosowano w nich komory typu H, dzięki czemu wyeliminowane zostały „zimne mostki” powstające na szwach. Dodatkowo każdy botek wypełniony jest 70 g etycznie pozyskiwanego puchu hydrofobowego o sprężystości 850 cuin, co w połączeniu z tkaniną Pertex Quantum Pro gwarantuje odporność na wilgoć pochodzącą choćby z topniejącego w namiocie śniegu. Shield Boots zostały zaprojektowane bez kompromisów: „Zdecydowaliśmy się dostarczyć produkt dopracowany w najdrobniejszych szczegółach. Doskonale wiemy, że nawet drobne akcesoria w postaci botków, wkładek do śpiworów itd., źle zaprojektowane, potrafią zrujnować wyprawę. W szczególności tę wysokogórską, gdzie ciężkie warunki nie wybaczają błędów” – mówi Rafał Buczek, manager ds. produktu w Cumulusie.
Botki wyposażone są w bardzo innowacyjny i przemyślany system ściągaczy umożliwiający dopasowanie do stopy, a także zabezpieczający przed dostawaniem się śniegu do wewnątrz: „Każdy ściągacz jest w kolorze czerwonym, co ułatwia jego lokalizację, blokowane są natomiast za pomocą rozciąganych (a nie ściskanych) stoperków, które są bardzo łatwe do obsługi nawet w grubszych rękawicach. Stopery wykonane są z plastiku odpornego na niskie temperatury. Zakładanie botków ułatwiają dwie pętelki znajdujące się na szczycie cholewki.” Każda para Shield Boots dostarczana jest z dodatkowymi nakładkami zewnętrznymi wykonanymi z cordury, mocowanymi do botków na rzep. Dzięki nim można bez obaw poruszać się po obozie, po zdjęciu ciężkich i sztywnych butów wysokogórskich. Nawet ostrzejsze skały wystające ze śniegu nie uszkodzą materiału o gramaturze 1100 dtx.
X1 – pierwszy syntetyk w ofercie Aury, a zarazem jedna z najbardziej
złożonych pod względem konstrukcji kurtek technicznych na rynku
Maksimum zakresu ruchu ramion uzyskano, prowadząc jeden panel idący przez barki i ramiona – od łokcia do łokcia. W wersji damskiej dodatkowo zastosowano kliny w talii, by korpus lepiej pracował i układał się przy ciele. Rękaw jest wyraźnie złamany pod kątem w łokciu, dzięki czemu podczas zginania ręki układa się dokładnie tak, jak nasze ciało. Kaptur posiada unikalną regulację ściągaczy w kształcie litery X, której kurtka zawdzięcza nazwę. Dzięki temu idealnie dopasowuje się do naszych potrzeb. Jeden ze ściągaczy pozwala dodatkowo dopasować kołnierz. Garda to oddzielnie uformowany element konstrukcji. Jest wysoka i wymodelowana tak, aby po ściągnięciu zapewnić wyjątkowy komfort użytkownikowi, otulając szczelnie szyję. Kaptur posiada również usztywniany daszek, co w połączeniu z regulacją sprawia, że porusza się on z głową, nie ograniczając pola widzenia. Ważnym elementem kurtki są materiały: ocieplina APEX CLIMASHIELD – to wg producenta najlepsze syntetyczne wypełnienie na rynku (lepsze walory izolacyjne i lepsza kompresowalność). Konstrukcja stanowi jedną płaszczyznę, a nie naśladującą puch luźną strukturę. Dzięki temu nie przemieszcza się i jest znacznie wytrzymalsza. X1 ma hybrydową skorupę zewnętrzną. Główna tkanina to PEREX Quantum, dzięki której kurtka ma bardzo dobrą oddychalność. Natomiast powierzchnie wystawione na największe działanie wilgoci uszyto z membrany TORAY DELFY. W X1 zadbano również o detale. Dopracowano umiejscowienie wewnętrznego mankietu z dziurką na kciuk – wszyty jest głęboko wewnątrz rękawa, a sam rękaw wykończony jest gumką. Kurtka ma cztery kieszenie zewnętrzne – dwie duże z podwójnym suwakiem oraz dwie na piersi. Wewnątrz znajduje się dodatkowa kieszeń z siatki. Nie zabrakło też wentylacji pod pachami z dwoma suwakami. Wydłużony delikatnie tył kurtki uzupełnia szczegóły konstrukcji.
OPERA 8,5 mm
BEAL
Ważąca zaledwie 48 g (na metr), lina pojedyncza OPERA 8,5 mm jest najcieńszą i najlżejszą na rynku. Posiada również certyfikację jako lina podwójna i bliźniacza. Użyto w niej najlepszych technologii stosowanych przez Beala: UNICORE w której rdzeń jest połączony z oplotem, zapewniając większą żywotność i bezpieczeństwo liny, normalizację włókien Thermofluid oraz impregnację oplotu Dry Cover lub pełną impregrację Golden Dry – certyfikat UIAA Water Repellent. OPERA 8,5 mm jest przeznaczona dla najbardziej wymagających wspinaczy, jako wszechstronna lina nadaje się zarówno do ekstremalnej wspinaczki skałkowej, wspinaczki wysokogórskiej czy lodowej. Jej główne zalety to potrójna certyfikacja, niska siła uderzenia (7,4 kN jako lina pojedyncza, 5,5 kN jako lina podwójna), płynna praca w przyrządach oraz technologia UNICORE.
www.beal.pl
Rope Out 4L/7L
BEAL
Woreczek do noszenia liny z wygodnym systemem zamykania Clic-Clac, który może być obsługiwany jedną ręką. Dzięki niemu noszenie liny podczas turystyki lodowcowej lub skitouringu jest o wiele wygodniejsze, może być również stosowany do kanioningu. Regulowany uchwyt pozwala na łatwy montaż do uprzęży lub pasa biodrowego plecaka. System zamykania zapobiega samoczynnemu wypadaniu liny. Woreczek jest wyposażony w wyprowadzenie od dołu i pętlę do mocowania liny, co pozwala wyrzucić go wraz z liną do wykonania szybkiego zjazdu. Siateczka na boku woreczka umożliwia dobre przewietrzanie. Dostępny w dwóch rozmiarach. Mniejszy, o pojemności 4 l, pozwala zmieścić 40 m liny Gully 7,3 mm lub 60 m liny Back Up Line 5 mm, w większym (7 l) wystarczy miejsca na 60 m liny Gully 7,3 mm lub 40 m liny Opera 8,5 mm.Ceny:l
www.beal.pl
AIR FORCE 3
BEAL
Przyrząd asekuracyjny i zjazdowy Air Force 3 jest kompatybilny ze wszystkimi rodzajami lin. Na stanowisku umożliwia wspinaczowi asekurację jednego lub dwóch drugich. Mały otwór ułatwia odblokowanie lin, nawet pod obciążeniem. Air Force 3 jest kompatybilny z linami pojedynczymi o średnicy do 10,5 mm, ale został opracowany przede wszystkim do lin bliźniaczych i podwójnych. Rowki w kształcie V, znajdujące się po obydwu stronach przyrządu, zapewniają dodatkowe tarcie, a przez to lepsze hamowanie podczas asekuracji oraz optymalne pochłanianie energii podczas odpadnięcia prowadzącego, jednocześnie umożliwiając płynne wydawanie luzu. Ten kształt rowków chroni linę przed ostrymi krawędziami oraz zmniejsza jej zanieczyszczenie przez ścierające się aluminium.
www.beal.pl
