Pisze: Jerzy Wala
Lodowce boczne Trango i Dunge wchodzą w skład zlewiska lodu określonego na mapach nazwą Baltoro Glacier. Obecnie, podobnie jak cały jęzor Baltoro Glacier poniżej Concordia, także częściowo lodowce boczne są w stanie zawansowanej deglacjacji. Teren przedstawiony na mapie orograficznej od lat objęty jest intensywną eksploracją alpinistyczną, również polską. Został szczegółowo opisany w literaturze górskiej, przedstawiony na mapach topograficznych i różnych szkicach. Najlepiej chyba na mapie „K2 (Mount Qogori Mi Desheng” w skali 1:100 000 z poziomicam co 40 m, wydanej przez Lanzhou Institute of Glaciology and Geocryology, Chinese Academy of Sciences.
Najbogatsza w nazwy i pokazująca dobrze rzeźbę terenu jest mapa „K2 and Baltoro Glacier in the Karakorum Satellite Image Map” 1:80 000 opracowana przez Grzegorza Głazka oraz Geosystems Polska, wydawana w latach 2004 i 2013 (pierwsze wydanie w 2004 r. wspólnie z Polskim Związkiem Alpinizmu). Przedstawiony jest na niej teren w zimowym zaśnieżeniu. Dzięki temu możliwe było uzyskanie lepszego obrazu rzeźby skalnej z pokrywą śnieżną i pokazanie ukształtowania powierzchni lodowców. Nie oddaje ona jednak w pełni rzeźby terenu w okresie letnim, kiedy jest najczęściej odwiedzany przez alpinistów i grupy trekkingowe. Mankamentem ortofotomap jest to, że zacieniony obszar jest jak czarna plama.
Podkładem dla prezentowanej mapy orograficznej była mapa wielkoskalowa Generalnyj Štab USSR 1:200 000 wydana w 1985 roku, a dostępna dopiero od początku XXI wieku. Ta radziecka prezentuje teren prawidłowo, lecz mocno zgeneralizowanie, jest na niej bardzo mało nazw i do tego w transkrypcji rosyjskiej. Przy opracowywaniu mapy orograficznej uwzględnione zostały też dane z aktualnej literatury górskiej i z „Encyklopedii WEGA”, tom II, Stapis, Katowice. Ważne źródło informacji stanowił artykuł Jakuba Radziejowskiego „Monografia szczytów w rejonie lodowca Trango” [„Góry” nr 12/1 (51+52) grudzień 2006/styczeń 2007]. Na mapę orograficzną naniesione zostały dodatkowe nazwy, szczególnie dla górnego piętra lodowca Trango. Wprowadzone zostały również wysokości z mapy radzieckiej i innych źródeł, często znacznie odbiegające od podanych na mapie Grzegorza Głazka. Nazwa Kruksum E Pass przeniesiona została z przełęczy między Triagle (6281 m) a Biale Peak (6772 m) na przełęcz c. 5930 m między East Kruksum (6441m) a Triagle (6281 m), ponieważ jest to bardziej uzasadnione topograficznie.
Dalszy ciąg artykułu znajdziecie w najnowszym numerze Taternika:
