Co rok w Zakopanem podczas Spotkań można obejrzeć najlepsze kino górskie, bowiem na międzynarodowy konkurs filmu górskiego zgłaszane są najlepsze i najnowsze produkcje z całego świata. Dla Czytelników „Taternika” szybka narracja Katarzyny Irzeńskiej – blogerki i podróżniczki.
Najpiękniejsze zjazdy skitourowe w słowackich Tatrach – spotkanie z braćmi Miroslavem i Rastislavem Peťo. Dwóch młodych Słowaków pokazuje nam swoje narciarskie wyczyny. Opowiadają o tym z pasją.
Na scenę wchodzi Kazimierz Szych z opowieścią na temat wspinaczki w jaskiniach. Niegdyś jaskinia kojarzyła mi się z tłumami turystów, którzy za wysokie kwoty podziwiają stalaktyty i stalagmity. Gdy zobaczyłam na slajdach wspinaczkę w jaskini, a także poznałam historię górską Kazimierza to zaniemówiłam.
Rozpoczynamy festiwal w Dworcu Tatrzańskim. Pierwszy film to „Echo”, który przybliża język romansz (Rumantsch), używany tylko w sercu szwajcarskich gór. Fabuła nasycona jest melancholią i opiera się głównie na dialogu z mieszkańcami. Specyficzny film.
Następnie polski dokument o Manaslu, o wyprawie wypowiadają się nasi polscy wspinacze z Zakopanego.
Kolejnym filmem jest „Tashi i mnich”. Były mnich buddyjski Lobsang na odległym wzgórzu w Himalajach postanawia zająć się dzieciakami oddanymi z biedy do specjalnego ośrodka. Znajdują się tam także sprzedane dzieci – tak, dobrze czytacie, sprzedane! Tashi to jedna z podopiecznych. Ma 5 lat, zmarła jej matka, ojciec jest alkoholikiem. Oglądam film i jestem w szoku. Jak bardzo 5-letnie dziecko potrafi wyrażać nienawiść do otaczającej rzeczywistości. Jak emanuje patologią – nie ze swojej winy.
Zostajemy jeszcze na hiszpańskiej produkcji „Panorama”. To świetna opowieść o wspinaczkowej relacji ojca z synem. Przenosimy się do Dolomitów na Tre Cime di Lavaredo, gdzie para wspinaczy rozpoczyna swoją przygodę. Niesamowity film!
Znów kino Sokół. Na ekranie „Jurek”. Oglądam ten dokument już drugi raz. Drugi raz płaczę, drugi raz zachwycam się historią Jerzego Kukuczki. Drugi raz przeżywam film od nowa. Ten film trzeba zobaczyć. Przeżyć. Wzruszyć się. „Jurek” to jeden z ważniejszych dla mnie filmów, tak samo jak książka „Mój pionowy świat”.
Następnie film „Nini” o kobiecie, która w latach 30. uprawiała wspinaczkę i nagrywała to kamerą. Nie wiem jak przeżyła w ubiorze w jakim wychodziła w góry. Ciekawa produkcja.
Spotkanie z Denisem Urubko. Wspinacz wchodzi na scenę i z rosyjską energią gra na gitarze śpiewając dla nas! Opowiada o swoich górskich dokonaniach. Ma duszę muzyka, zawsze na wysokości, jak może, to gra na jakimś instrumencie.
„Dorastanie”. Film opowiada o życiu w Afryce i dojrzewaniu młodych ludzi, których losy obserwujemy na przestrzeni 2 lat. Dorastają w Lesotho, mimo, że dookoła nic praktycznie się nie dzieje, to reżyser paradoksalnie udowadnia, że w świecie młodych ludzi dzieje się aż za nadto.
Następnie oglądamy film „Endurance – czyli śladami Shackeltona”. Poznajemy w tym filmie odważnych ludzi, którzy postanowili popłynąć do Georgii Południowej, gdzie czekała na nich wielka przygoda. Film jest o tyle ciekawy, bo ukazuje warunki arktycznej wspinaczki a także sylwetki bohaterów – każdego w innej perspektywie. Wszyscy tu są z innego świata.
Tymczasem w kinie Sokół. Tu przedpremierowy pokaz filmu Darka Załuskiego „No Ski, No Fun” o wyczynach skitourowych Andrzeja Bargiela. Historia pierwsza klasa. O życiu Andrzeja i jak to się wszystko zaczęło. Dlaczego narty? Dlaczego zjazdy z ośmiotysięczników? Przecudowne sceny, ujęcia i profesjonalizm – zarówno Andrzeja, jak i reżysera. A potem chwila rozmowy z Andrzejem Bargielem i Darkiem Załuskim.
Teraz swoją prelekcję ma Marcin Tomaszewski – „Katharsis”. Opowiada o wspinaczce big wall-owej w Norwegii. Wyjaśnia nam także na czym to polega i przyznam, że nie mogę wyjść z zachwytu i wręcz przerażenia. Świetna prezentacja i trzymam kciuki za kolejne sukcesy Marcina!
Na scenę wchodzi Wojciech Grzesiok i Janusz Gołąb, którzy opowiedzieli bardzo humorystycznie a zarazem merytorycznie o swojej wspinaczce na Denali drogą Cassina. Cała sala porwana była salwami śmiechu. Przyznam, że takie prezentacje lubię najbardziej. Chłopaki sprawili, że się popłakałam ze śmiechu, a przy okazji zachwycili Alaską i McKinleyem. Oby więcej takiej swobody w opowiadaniu o swoich wyczynach.
Gaszenbrum II i historię swojej wspinaczki w rozmowie z Januszem Majerem przedstawiła nam Kinga Baranowska. Zaskoczyła mnie troszkę Kinga wypowiedzią, że góry nie są jej całym światem a jedynie dodatkiem. Ta drobna kobieta ma już na swoim koncie dziewieć ośmiotysięczników. Który będzie następny?
Hic Sunt Leones – Andrzej Bargiel. Powiem tak. Gdy Andrzej zaczął prezentować filmiki, jak stoi na szczycie i za chwilę ma zjechać, serce stanęło mi w gardle. Skąd ten młody zakopiańczyk ma w sobie tyle energii i pomysłów? Bardzo cenię go za skromność i wewnętrzny spokój.
„The North Face: Always above us”. Film ukazuje lodowe zdobycie Hyalite Canyon w Montanie. Znowu zastanawiam się jak to możliwe, by wykonywać nad wodospadem takie akrobacje alpinistyczne, jak to możliwe by mieć tak silne mięśnie i jak to możliwe by tam nie zamarznąć? Wszystko co dobre szybko się kończy.
Katarzyna Irzeńska – blogerka, podróżniczka Obserwatorium kultury i świata podróży: www.kirzenska.wordpress.com
Spotkania z Filmem Górskim po raz pierwszy zostały zorganizowane w Zakopanem 11 lat temu. Festiwal odbywa się zawsze na początku września w centrum Zakopanego – Dworcu Tatrzańskim oraz Kinie Sokół, ale część aktywności i atrakcji organizowana jest na świeżym powietrzu. Co rok w Zakopanem podczas Spotkań można obejrzeć najlepsze kino górskie, bowiem na międzynarodowy konkurs filmu górskiego zgłaszane są najlepsze i najnowsze produkcje z całego świata. Spotkania to także goście – gwiazdy wspinaczki i himalaizmu z Polski i zagranicy. Całości dopełniają zawody wspinaczkowe Zako Boulder Power rozgrywane w centrum Zakopanego na Placu Niepodległości, gdzie specjalnie na tę okazję montowana jest ściana wspinaczkowa; Akademia Górska – warsztaty bezpiecznego poruszania się po górach z ekspertami, wycieczka w stylu retro, pokazy slack i highline, wystawy fotografii, premiery książek o tematyce górskiej i wiele innych atrakcji towarzyszących dla miłośników gór w każdym wieku. Spotkania z Filmem Górskim są jedynym festiwalem w Polsce należącym do International Alliance For Mountain Film – prestiżowej międzynarodowej organizacji zrzeszającej najlepsze festiwale filmów górskich na świecie. Organizatorem zakopiańskiego festiwalu jest Stowarzyszenie Spotkania z Filmem Górskim, a partnerem Miasto Zakopane.